काठमाडौँ ।

भर्खरै संसार कोरोना भाइरसको प्रकोपबाट बाहिर निस्केको छ तर अहिले फेरि अर्को खतरनाक भाइरसले चुनौती थपिदिएको छ ।

कोरोनाको छिटपुट मामिलाहरू बीच केरलामा एक भाइरस भेटिएको छ, जसले सबैको चिन्ता बढाएको छ। कोरोनापछि केरलामा निपाह भाइरसको संक्रमण तीव्र गतिमा बढिरहेको छ ।

केरलामा निपाह भाइरसको ५ भन्दा बढी केस फेला परेका छन् र सयौँ व्यक्ति पीडितको सम्पर्कमा आएकाले त्रास छाएको छ । प्रदेश सरकारले भदौ २४ सेप्टेम्बरसम्म शैक्षिक संस्था बन्द गरेको छ । स‌क्रमित क्षेत्रहरुमा आवतजावतमा रोक लगाइएको छ भने हिडडुलमा पनि प्रतिबन्ध लगाइएको छ ।

निपाह भाइरस जनावरबाट मानिसमा सर्ने भाइरस हो। यो विशेष गरी चमेरोमार्फत फैलिन्छ। निपाहको पहिलो केस सन् १९९८ मा मलेसियामा सुँगुर किसानमा भेटिएको थियो । यसको नाम मलेसियाको गाउँबाट बनाइएको थियो, जहाँ यसको पहिलो केस फेला परेको थियो।

डब्ल्यूएचओले यो भाइरसलाई इबोला, जिका र कोरोना भाइरसको श्रेणीमा राखेको छ। यो किनभने यसले महामारी फैलाउने क्षमता राख्छ। निपाह भाइरस सामान्यतया जनावर र दूषित खानाबाट सर्ने गर्छ तर हालै यो मानिसबाट सिधै मानिसमा पनि सर्ने गरेको देखिएको छ ।

सबैजना निपाह भाइरसको बारेमा चिन्तित छन् किनभने यो भाइरसको मृत्यु दर उच्च छ। पीडितको मृत्युदर ७५ प्रतिशत रहेको अनुमान गरिएको छ । चिन्ताको अर्को कारण यो हो कि अहिलेसम्म कुनै खोप जारी गरिएको छैन।

निपाह भाइरसका लक्षणहरू के के हुन् ?

निपाह भाइरसमा पीडितलाई उच्च ज्वरो, बान्ता र सास फेर्न समस्या हुने गरेको छ । मामिलालाई अझ नराम्रो बनाउन पीडितको दिमागमा असर पर्न सक्छ र ऊ कोमामा समेत जान सक्छ।

निपाहबाट बच्न के गर्ने ?

निपाह भाइरसबाट बच्नका लागि हामीले केही सावधानीहरू बताइरहेका छौं, जसलाई अपनाएमा भाइरसबाट बच्न सकिन्छ ।

कुनै पनि भाइरसबाट बच्ने सबैभन्दा सजिलो र सामान्य तरिका समय समयमा साबुन पानीले हात धुनु हो। यसले भाइरसको जोखिम कम गर्छ।

मानिसको सम्पर्कमा नआउनु पनि निपाह भाइरसबाट बच्ने उपाय हो। लक्षणहरू देखाउने व्यक्तिहरूसँग विशेष गरी सावधान रहनुहोस्।

आफ्नो खानेकुराको सधैं ख्याल राख्नुहोस्, कुनै पनि जनावरको शव नखानुहोस्।

यदि तपाई आफैंमा निपाहको कुनै लक्षण देखिएको छ भने डाक्टरसँग परामर्श गर्नुहोस्।